Het naar je wens maken van een woning kost moeite, tijd en geld. Maar uiteindelijk heb je ook iets wat naar je zin is. En dan lijkt het vaak zonde om ergens geld in te stoppen waar je het niet ziet. Liever een nieuwe keuken dan isolerend glas. Een terugkerend dilemma als het gaat om duurzaamheid. In eerste instantie kost het geld, en op de lange termijn levert het (wellicht) iets op.
Vanuit het dilemma van duurzaamheid kennen we dit wel. Zodra het geld kost wordt het minder aantrekkelijk. En zeker als het niet zichtbaar is. Als een woning echt een hoge energierekening heeft, en men de effecten ook daadwerkelijk merkt, dan worden maatregelen wel genomen. Maar als de effecten marginaal zijn en de investering hoog, dan blijft het de vraag of een maatregel wel wordt aangebracht.
Diezelfde redenatie gaat ook op voor flexibiliteit. Het IFD-today project, onderdeel van het promotieonderzoek, is een flexibel woningconcept. Door de grote overspanning en de altijd bereikbare vloeren heeft het een zeer hoge mate van flexibiliteit. Zowel keuzevrijheid als aanpasbaarheid. De verwachting is dan ook dat door de jaren heen het gebouw zich makkelijk aan de veranderende omstandigheden aan kan passen. Op die manier kan het lang mee, en wel op die manier dat telkens de behoeften van dat moment gedekt worden.
Uiteindelijk is een proefwoning gebouwd, om de mogelijkheden te onderzoeken. Een daadwerkelijk proefproject stond op stapel, als een eerste toets. Ze bleken echter net 10% duurder te zijn dan normaal gesproken. De flexibiliteit en de (mogelijke) kwaliteit op termijn konden hierin geen waardering krijgen. Uiteindelijk is er dan ook niet gekozen voor flexibiliteit. Hetzelfde dilemma als bij energie komt naar voren. Investeren in iets wat (nu) niet zichtbaar is wordt achterwege gelaten.
Het proefschrift laat zien dat de winst op milieugebied minimaal 15% is. Bovendien is het feit dat het gebouw gedurende de tijd beter aansluit aan de wensen niet gewaardeerd. Misschien loont het dan toch om energie te stoppen in de woning?
