De afgelopen dagen kwam Tesla regelmatig in het nieuws met de presentatie van de Powerwall. Een accu voor in huis, die het mogelijk maakt om zelf energie op te slaan. Het opent nieuw deuren voor het opwekken van duurzame energie, zoals zonne-energie. Op zichzelf een interessante ontwikkeling, al zal vanwege de prijs en het effect het nog wel even duren voordat iedereen een dergelijk product in huis heeft. Het opmerkelijke van het bericht is dat de productie plaats vindt in een grote nieuwe fabriek die enkel en alleen accu’s gaat maken. De gedachte hierachter is, dat door een fabriek van dat formaat op te zetten (de wereldwijde productiecapaciteit wordt verdubbeld) de prijs van de accu’s moet dalen. En een lagere prijs voor accu’s heeft Tesla nodig om hun auto’s betaalbaar te kunnen maken. Daarmee schept Tesla zijn eigen voorwaarden voor een betaalbaar product. En daarmee wordt het kip en het ei verhaal doorbroken. Opschaling vindt alleen plaats als de prijs daalt, maar de prijs daalt alleen als er opschaling van de vraag plaatsvindt.
sfdfsfdsfdsfdsfdsfds
Opschaling
Dan naar de bouw. Ook daar lijkt ondertussen een kip en ei verhaal te ontstaan. Voor grootschalige verbeteringen, maar ook nieuwbouw, is alleen ruimte en animo als het tegen beperkte investeringen plaats kan vinden. Maar een dergelijk lage investering is alleen maar te realiseren bij een omvang die voldoende groot is. En de trend is juist dat er meer gedifferentieerd wordt aangezien de gebruiker mag kiezen, met het gevolg dat de omvang afneemt. In de jaren zestig werd die omvang door de overheid gestimuleerd. Daardoor werden de grote bouwstromen (systeembouw) in de jaren zestig mogelijk, maar daar was geen sprake van keuze. En dergelijke stimulans zal de overheid nu niet meer geven en moeten we op zoek naar een andere manier om te verbeteren. Een grote investeerder, zoals Tesla, die een fabriek van bouwelementen neerzet, zie ik nog niet opstaan. Er is namelijk niet één partij die er baat bij heeft, maar diverse partijen. En voordat die samen gaan werken, dat duurt wel even. En bovendien ontbreekt in de bouwsector de investeringscapaciteit en de visie om het bouwen op die manier duurzamer en betaalbaarder te maken. Ik ben bang dat de benodigde opschaling van grootschalige verbeteringen nog even op zich laat wachten.
Kleiner maken
Een andere oplossing is om de opgave kleiner te maken. Bij Tesla zoeken ze de oplossing in de accu. Eén component van de auto. Door de focus te richten op één component kun je er alles aan doen om dat component te optimaliseren, in kwaliteit en prijs. Denk bijvoorbeeld aan meer of andere afzetgebieden, of juist het zoeken naar specifieke kwaliteiten zoals een luxe, duurzame of onderhoudsarme variant. Ook het verlagen van de investering, maar verhogen van de frequentie zorgt voor een opschaling. Neem het dak als voorbeeld. Door de focus op het dak te leggen kan daar een dak met hoge prestaties worden ontwikkeld, tegen betaalbare prijs. Datzelfde dak kan bij bestaande woningen gebruikt worden, maar ook bij nieuwe woningen. En er zijn maar een beperkt aantal dak varianten. Zie het als de accu, dezelfde techniek past in de woning, maar ook in de auto.
Vrijer
Met componenten ben je vrijer om naar die specifieke oplossing te zoeken. Bovendien kan de optimalisatie en vernieuwing op meerder fronten tegelijk plaatsvinden, doordat er verschillende partijen bij betrokken zijn. Innovatie wordt daarmee versneld. Het gevolg is dat je daarmee een andere opgave krijgt; hoe ziet de markt eruit als we passende component gaan maken? Je kunt kiezen tegen welke prijs en met welke kwaliteit je een verbetering wil. Bovendien krijg je de ruimte om duurzaamheid in al zijn aspecten (mooi, bruikbaar en degelijk) door te ontwikkelen en een plek te geven binnen een component. En dat ontwikkelde component kun je vervolgens weer toepassen in zowel de huidige voorraad maar net zo goed in die incidentele ‘Tesla’.
Bronnen/verwijzingen:
(1) Interview Elon Musk, NRCweekend, 9 en 10 mei.